پیامد‌های خروج گانتس از کابینه

«بنی گانتس»، عضو کابینه جنگ رژیم صهیونیستی تهدید کرده است که اگر کابینه بنیامین نتانیاهو تا هشتم ژوئن درباره شش موضوع تصمیمگیری نکند، کابینه را ترک خواهد کرد. برای بررسی تاثیر این تهدید بر کابینه بنیامین نتانیاهو باید به چند مساله توجه کرد.در انتخابات گذشته اسرائیل که در نوامبر ۲۰۲۲ برگزار شد، بنیامین نتانیاهو کابینهای راستگرا و مذهبی را تشکیل داد. لازم به یادآوری است که در اسرائیل برای تشکیل کابینه به دست کم ۶۱ نماینده در کنست نیاز است و با توجه به اینکه کنست ۱۲۰ نماینده دارد، نتانیاهو به اکثریت مطلق نیاز داشت و در نهایت با ۶۴ نفر کابینه خود را تشکیل داد. از آنجا که شخصیت و احزاب میانهرو دیگر حاضر به همکاری با نتانیاهو نیستند. او ناچار شد فقط با احزاب مذهبی و راست افراطی به همراه حزب خود کابینهاش را تشکیل دهد.علاوه بر این بنیگانتس از زمانی که جنگ غزه آغاز شد، یکی از مخالفان اصلی بنیامین نتانیاهو بود. اما به دلیل شرایط جنگی و نیاز شدید اسرائیل به انسجام سیاسی او حاضر شد به صورت موقت وارد کابینه شود و به این شکل اعلام کرد که برای مدیریت جنگ باید کابینهای جنگی تشکیل داد. این در حالی است که از ابتدا نیز مشخص بود که ورود گانتس به کابینه طولانی مدت نخواهد بود و او نمیتواند با ترکیب کابینه در طولانی مدت کار کند. در نتیجه خیلی زود تضادها بین اعضای کابینه آشکار شد. به خصوص در شرایطی که راست افراطی حدود ۲۰ درصد وزارتخانههای کابینه نتانیاهو را در اختیار دارد و به نوعی حق وتو پیدا کرده است. به همین دلیل بنیامین نتانیاهو ناچار است به آنها باج بدهد. در این شرایط تضادهایی که بین یک سیاستمدار نسبتا میانهرو و جناح راست افراطی وجود دارد، خیلی زود خودش را در مدیریت جنگ نشان داد. برای نمونه جناح راست افراطی بر این باور است که باید حملهای تمام عیار باید به رفح انجام شود، اما گانتس با این رویکرد موافق نیست و توافق آتشبس و بازگشت اسیران اسرائیلی را از حمله به رفح مهمتر میداند.مساله دیگری که گانتس بر سر آن با کابینه اختلاف دارد، چگونگی اداره غزه بعد از جنگ است. به نظر میرسد که او با ادامه یافتن حضور اشغالگرانه اسرائیل در نوار غزه بعد از جنگ خیلی موافق نیست و تمایل دارد با برنامهای چند مرحلهای ارتش از این منطقه خارج شود و نوار غزه در اختیار تشکیلات خودگردان قرار گیرد. اما جناح راست افراطی و بنیامین نتانیاهو با این رویکرد مخالف هستند و اساسا جناح راست افراطی تاکید دارد که مانند قبل از سال ۲۰۰۵ در غزه شهرکسازی انجام شود. اما نتانیاهو معتقد است که اسرائیل باید اوضاع امنیتی غزه را دستکم بعد از جنگ در دست بگیرد.بنابراین چنین مسائلیسبب شده که تضادها در کابینه بنیامین نتانیاهو آشکار شود. در واقع بعد از گذشت حدود هفت ماه از جنگ کار به جایی رسیده است که با وجود اینکه گانتس در کابینه جنگی حضور دارد و یکی از سه نفری است که در این کابینه صاحب رای است و علاوه بر این وزیر دفاع اسرائیل نیز از نظر سیاسی و نظامی به گانتس نزدیکتر از بنیامین نتانیاهو است. اما نتانیاهو بخش زیادی از خواستههای آنها را وتو میکند و اجازه نمیدهد که تاثیر زیادی در مدیریت جنگ داشته باشند. به ویژه اینکه در دو ماه اخیر این شرایط تشدید نیز شده است و ما میتوانیم نشانههای آن را در به نتیجه نرسیدن آتشبس بین حماس و اسرائیل مشاهده کنیم.لازم به یادآور است که گانتس خیلی امیدوار بود که آتش بس دیگری اتفاق بیفتد. اما این آتشبس از سوی جناح راست افراطی وتو شد و بنیامین نتانیاهو نیز به دلیل اینکه نیازمند حضور راست افراطی در کابینه خود است، مجبور شد که از توافق آتشبس صرف نظر کند.به این ترتیب گانتس نیز تهدید کرد که اگر کابینه بنیامین نتانیاهو تا هشتم ژوئن در مورد شش موضوع مانند، برنامه اسرائیل برای پس از جنگ، اسرای اسرائیلی، عادی سازی روابط با عربستان و به سربازی رفتن افراد مذهبی تصمیم گیری نکند از کابینه خارج خواهد شد.این در حالی است که خروج گانتس از کابینه جنگی و تنها ماندن کابینه راستگرا و مذهبی بنیامین نتانیاهو سبب فروپاشی کابینه نمیشود، چون همچنان از اکثریت برخوردار خواهد بود. اما فشارهای اجتماعی بسیار شدیدتری را به سوی کابینه نتانیاهو سوق میدهد. فراموش نکنیم که در حدود هفت ماه گذشته به دلیل جنگ و حضور گانتس در کابینه اعتراضات علیه کابینه بنیامین نتانیاهو به نسبت به دوره اعتراضات اصلاحات قضایی کمتر شده بود.بنابراین با خروج احتمالی گانتس از کابینه شاهد دو اتفاق بزرگ در اسرائیل خواهیم بود، یکی اینکه دوباره کابینه ائتلافی نتانیاهو از نظر اجتماعی در گوشه رینگ قرار میگیرد و اعتراضات علیه او بشدت زیاد میشود. مساله دوم نیز این است که فشارهای خارجی علیه کابینه بیشتر میشود، زیرا حضور گانتس با توجه به روابط خوبی که با دولت بایدن دارد، سبب کاهش فشارهای خارجی به کابینه بنیامین نتانیاهو شده بود.